Eersteklas klassenkapitalisme

Read Time:3 Minute, 35 Second

Door: Isa Baas

De klassenstrijd: eeuwenlang raasde die door Europa en andere delen van de wereld. De vazallen die klaar waren met de onderdrukking van hun leenheer, de burgerij die klaar was met de hoge heren en ze tijdens de Franse revolutie een kopje kleiner hebben gemaakt, de arbeiders die door Marx werden beloofd dat communisme de ongelijkheid tussen hen en de elite zou doen opheffen, en tegenwoordig de enorme kloof tussen de rijkste paar families en de mensen die onder de armoedegrens leven. De elite zorgt dat ze altijd aan de macht blijft, terwijl haar puppets ondertussen genadeloos afgestraft worden. Revolutie lijkt heel veranderend, maar het is slechts een proces van de onderdrukker een andere jas aandoen en een nieuwe ideologische naam geven. Klassenstrijd is nog altijd van deze tijd.

Bijvoorbeeld bij de NS. Iedereen die nog thuis woont, of af en toe bij pa en ma op bezoek gaat, zal het kennen. Het is spitsuur, de hele trein is stampvol. Je loopt door de eerste klas heen, op weg naar de zweetlucht en stress-sfeer van de mensen die opgepropt staan in de tweede klas. De eerste klas is helemaal leeg, maar ja daar heb je niet voor betaald. Want wie betaald, die heeft een prettig leven. Het lijkt zo normaal, totdat je er écht een keer over na gaat denken. Elke dag moeten er mensen staan in de spits, omdat de tweede klas overvol is. Slechts een klein deel van de trein is eerste klas, zou je kunnen zeggen. Maar als de trein vol is, telt elke stoel. Mensen die geen auto hebben vanwege financiële redenen of vanwege hun bezorgdheid om het milieu/energieverspilling, hebben het al moeilijk in Nederland. Ons openbaar vervoer is duur! Dus als je wil dat mensen met de trein gaan, moet je dat wel een beetje aantrekkelijk maken. Ikzelf heb geen rijbewijs of auto in mijn bezit, dus voor mij is het noodzaak. Maar veel mensen pakken de auto, omdat de trein ongemak geeft. Als alle treinen nou nog maar één coupé eersteklas zouden hebben, dan is dat probleem al voor een deel opgelost.

Op een vrijdag in september zat ik in de eerste klas in de trein naar Antwerpen. Eersteklas ticket was maar €2,50 duurder, dus ik dacht: ik doe het gewoon. Later bleek dat ik toch illegaal daar zat, omdat mijn studenten-ov niet eerste klas was, dus ik pas in België op een mooie brede rode stoel mocht zitten. De conducteur heeft me gematst en voor de terugweg had ik gewoon een tweede klaskaartje (want mijn studenten-ov geldt niet in het weekend). Wat mij opviel is dat mijn enige gezelschap in de coupé een gezin was. De kinderen spraken Engels met hun ouders en waren verveeld. Ze hadden dure kleren aan en chique tassen. Ik voelde me niet echt op mijn plek.

“Als je meer geld hebt, verdien je een beter leven? Hoezo?”

Het voelde elitair. Ik zat in de eerste klas omdat ik extra had betaald. Dus ik had meer recht op beenruimte? Als je meer geld hebt, verdien je een beter leven? Hoezo? Het is zo normaal, totdat je erover na gaat denken. Het voelt gewoon oneerlijk. Willen de rijken niet in aanraking komen met het plebs dat geen duur kaartje kan betalen? Voelen ze zich zoveel belangrijker en meer waard? Willen we niet toe naar een maatschappij waar we elkaar respecteren en waarderen voor de mensen die we zijn? Vroeger had je zelfs een derde klas. Inmiddels is die alweer een tijdje afgeschaft. Ik denk dat zulke overblijfselen van een klassenmaatschappij die vooruitgang in de weg staan.

Daarom lijkt mij het een goed idee om de eerste klas op te heffen. Mensen die in de eerste klas zitten voor hun rust kunnen in de stiltecoupé gaan zitten. Gewoon iedereen gezellig samen in een coupé. En dan mag er wat mij betreft best één coupé per trein anders zijn, voor mensen die echt last hebben van teveel prikkels, of op andere wijze niet in drukke coupés kúnnen zitten. En mensen die zichzelf belangrijker vinden dan de rest van de wereld zullen dan maar in de daluren moeten gaan reizen. Of je kan altijd kaviaar meenemen in de trein, dan heb je in ieder geval ook de elitaire vibe te pakken.